حالت سیاه
07-05-2024
Logo
شرح حديث شريف- مسجد جامع احمدی- درس (105- 119): حرمت ظلم ودستور به دفع آن
   
 
 
به نام خداوند بخشنده ی مهربان  
 

سپاس خداوند جهانیان را و درود وسلام بر سرورمان محمد راستین وعده ی امانت دار.

نزدیک ترین شخص به خدا کیست؟ :

امام نووی –رحمه الله- در کتابش ریاض الصالحين بابی را با کلام سرور پیامبران به نام باب: حرمت ظلم وستم ودستور به دفع آن، آورده و-طبق معمول- آن را با یک آیه ی شریفه آغاز نموده است:

﴿مَا لِلظَّالِمِينَ مِنْ حَمِيمٍ وَلَا شَفِيعٍ يُطَاعُ﴾
﴿ براى ستمگران نه يارى است و نه شفاعتگرى كه مورد اطاعت باشد ﴾

[سوره غافر:18]

حميم: پیوند بسیار صمیمی؛ مانند پدر، مادر، برادر.
اگر کسی بنا به دلیل مالیاتی دستگیر شود مثلا، خانواده اش را خواهید دید که دوان داون به دنبال ضامن و وثیقه و قاضی و راهی برای رهایی او می گردند و بنابراین نزدیکترین افراد به انسان: مادر، پدر، وبرادرش می باشند.

کدام دو گناه باعث عذاب صاحب خود در دنیا وپیش از آخرت می شود؟ :

پس:

﴿مَا لِلظَّالِمِينَ مِنْ حَمِيمٍ وَلَا شَفِيعٍ يُطَاعُ﴾
﴿ براى ستمگران نه يارى است و نه شفاعتگرى كه مورد اطاعت باشد ﴾

[سوره غافر:18]

پس کسی در روز قیامت یاری گر ستمگر نیست.
دو گناهی که پیش از آخرت عذاب را با شتاب برای صاحب خود می آورند عبارت اند از: ستمگری ونافرمانی پدر ومادر.

از ستم به کسی حتی به ملحد، بپرهیزید :

پیامبر صلی الله علیه وآله وسلم می فرماید:

((اتقوا دعوة المظلوم, فإنه ليس بينها وبين الله حجاب))
((از دعای مظلوم بترسید که میان دعای مظلوم وخداوند مانع وحجابی وجود ندارد)).

در روایتی دیگر آمده است:

((ولو كان كافراً))
((وحتی اگر کافر باشد)).

کافر، مظلوم کافر، پرهیزگار، بت پرست هر چه باشد در صورتی که به او ستم کنید خداوند انتقام او را از شما می گیرد.

چرا خداوند ما را به رفتار عادلانه با دشمنان دستور داده است؟ :

آنجا که می فرماید:

﴿وَلَا يَجْرِمَنَّكُمْ شَنَآنُ قَوْمٍ عَلَى أَلَّا تَعْدِلُوا﴾
﴿ نبايد دشمنى گروهى شما را بر آن دارد كه عدالت نكنيد ﴾

[سوره مائده:8]

دشمنان قدیمی ودیرینه ی مومنان چه کسانی هستند؟ کفار، کفار کینه ی مومنان را در دل دارند. و مومن به کافر خشم دارد و از کارهای او تنفر دارد:

﴿وَلَا يَجْرِمَنَّكُمْ شَنَآنُ قَوْمٍ عَلَى أَلَّا تَعْدِلُوا﴾
﴿ نبايد دشمنى گروهى شما را بر آن دارد كه عدالت نكنيد ﴾

[سوره مائده:8]

یعنی کراهیت داشتن از گروهی باعث نشود که شما با آنان عادلانه رفتار ننمایید. مساله روشن و قطعی الدلاله است:

﴿اعْدِلُوا هُوَ أَقْرَبُ لِلتَّقْوَى﴾
﴿ عدالت كنيد كه آن به تقوا نزديكتر است ﴾

[سوره مائده:8]

اگر با این دشمن سرسخت ولجوج خود عادلانه رفتار کردید و با او مدارا نمودید در حقیقت او را به خدا و به دین و به خودتان نزدیک ساخته اید. انصاف چیز خوبی است:

((ليس منا من غش))
((خیانتکار از ما نیست))

[مسلم در صحيح, وابو داود وترمذی در سنن خود]

و در روایتی:

((من غشنا ليس منا))
((کسی که به ما خیانت کند از ما نیست)).

به هیچ وجه؛ به همین دلیل: خداوند از ظالم انتقام می گیرد.

از بدترین انواع ستم ها:

در حدیث صحیح قدسی آمده است:

((يا عبادي إني حرمت الظلم على نفسي وجعلته محرماً بينكم فلا تظالموا))
((ای بندگان من، من ظلم وستم را بر خود حرام کردم و میان شما نیز حرام نمودم پس به یکدیگر ستم روا ندارید)).

و از شدیدترین انواع ستم ها-اکنون در موضوعی دیگر-: این است که به خود ستم کنید وخود را نادان باقی بگذارید و خداوند را نشناسید و به فرمانبری الله بی توجه باشید و دلیل آن هم این آیه ی شریفه است که خداوند می فرماید:

﴿وَمَا ظَلَمُونَا وَلَكِنْ كَانُوا أَنْفُسَهُمْ يَظْلِمُونَ﴾
﴿ و بر ما ستم نكردند ليكن بر خودشان ستم می کردند ﴾

[سوره بقره:57]

پرسشی از شوهران غربی:

از صد شوهر پرسیدند: چرا –در غرب- به همسران خود خیانت می کنید؟ و آنان پاسخ های متفاوتی دادند و از نظر رده بندی اخلاقی، پایین ترین رتبه این پاسخ بود: نمی توانم، چون همسرم با فلانی سر کار است. بهترین پاسخ: نمی توانم احساس گناه را تحمل کنم.
انسان وقتی ستم می کند وهرچند قوی باشد و از نظر منزلت اجتماعی از مکان والایی برخوردار باشد از نظر درونی گرفتار فروپاشی درونی می شود. وجدانش او را راحت نمی گذارد. بزرگترین آزار از وجدان به سمت شما می آید. بیماری افسردگی در جهان تنها به علت فشار وجدان به شخص حاصل می شود. پس بهترین سطح پاسخ این بود: نمی توانم احساس گناه را تحمل کنم. فرقی ندارد که کدام یک منحرف باشند.

از جمله ابزارهای شکنجه نزد انسان:

فرض کنید شما فروشنده اید و یک مشتری ناآگاه وارد مغازه ی شما می شود نزد شما حس ششمی وجود دارد. بدترین نوع کالای خود را به بالاترین قیمت به او فروخته اید. خیانت بزرگی نموده اید. ناگزیر به نوعی پریشانی دورنی گرفتار می شوید. ناگزیر نباید فراموش کنید که میان شما وخداوند حجابی درست شده است؛ زیرا شما به آن خریدار ستم نموده اید. کالای بی کیفیت را با قیمت بالا به او داده اید و از ناآگاهی او سوء استفاده کرده اید.
در روایت ماثور آمده است: گرفتن ﻗﯿﻤتﻫﺎی ﮔﺰاف ازﻓﺮد نا آگاه، رﺑﺎﺧواری اﺳت.
زیرا او نا آگاه است. یک تاجر این را شکاری می داند و خود را زیرک فرض می کند و یک تاجر دیگر از خدا می ترسد وبه او ظلم نمی کند.
پیش تر بیان نمودم: که انسان وقتی مومن وپایبند به ارتباط خود با خداست احساس شرافت می کند:

﴿لِلَّذِينَ أَحْسَنُوا الْحُسْنَى وَزِيَادَةٌ وَلَا يَرْهَقُ وُجُوهَهُمْ قَتَرٌ وَلَا ذِلَّةٌ﴾
﴿ براى كسانى كه كار نيكو كرده‏ اند نيكويى [بهشت] و زياده [بر آن] است چهره ‏هايشان را غبارى و ذلتى نمى ‏پوشاند ﴾

[سوه يونس:26]

نیکوکار شرافتمند سرافراز است.
وپیامبر صلی الله علیه وآله وسلم فرمود:

((إياك وما يُعتذر منه))
((از کارهایی که معذور هستید بپرهیزید)).

هر کاری که مجبور شوید بگویید: مرا ببخشید، مرا مواخذه نفرمایید، اشتباه می کنید: این کار انجام ندهید.

داستانی از شیخ بدر الدین:

روایت می کنند: که شیخ بدرالدین –رحمه الله- در حال قدم زدن بود. بطری ها جدید ساخته شده بود. نوشابه می گفتند. فروشنده ای را دید که نوشابه می فروشد و آن را در حین ..... انجام می دادند. به او گفت: پسرم این چیست؟ آیا شراب است؟ گفت: نه سرورم. این یک نوشابه است. گفت: نوشابه چیست؟ به او گفت: وقتی انسان بخواهد بیش از نیاز بخورد و نوشیدنی به هضم آن کمک می کند. گفت: انسان بیش از نیاز نمی خورد.
به همین سادگی، مومن آسان گیر است و از حد خود تجاوز نکرده و نمی کند و نوشابه هم نمی خورد.
انسان ستم نمی کند. کاری را که نمی توانید انجام دهید، انجام ندهید. کسی با شما راحت است. خبر مهمی دارید که نمی خواهید پخش شود. به او می گویید آن را به کسی نگویی. می گوید نمی گویم وشما هم شاد می شوید اما به خدا سوگند خبر را به کسی نگویید بهتر است؛ چراکه اگر گفتید گویا به او گفته اید: چون بلند گو همه جا جار بزن......
هر رازی که از میان دو نفر فراتر رفت و به سومی رسید، دیگر مثل این است که همه آن را می دانند.
پس ظلم وستم تاریکی است.

خیانت:

دیشب بر موضوع امانت تمرکز کرده بودم و گفتم: امانت نفس، و امانت تکلیف مهمترین امانت است؛ اگر انسان نادان وناآگاه بماند به خودش خیانت کرده است. آیا خداوند نفرموده است:

﴿قَدْ أَفْلَحَ مَنْ زَكَّاهَا﴾
﴿ كه هر كس آن را پاك گردانيد قطعا رستگار شد ﴾

[سوره شمس:9]

﴿وَقَدْ خَابَ مَنْ دَسَّاهَا﴾
﴿ و هر كه آلوده‏ اش ساخت قطعا درباخت ﴾

[سوره شمس:10]

﴿قَدْ أَفْلَحَ مَنْ زَكَّاهَا﴾
﴿ كه هر كس آن را پاك گردانيد قطعا رستگار شد ﴾

[سوره شمس:9]

و امروزه: بدترین نوع ظلم: این است که به خود ظلم کنید و خود را نادان وجاهل رها کنید و سرگردان وپریشان بمانید و در گناهان ونفرمانی ها غرق شوید.

انسان چه زمانی از بی خبری بیرون می آید؟ :    

((الناس نيام, إذا ماتوا انتبهوا))

((مردم خواب اند وقتی می میرند بیدار می شوند)).

زندگی کنونی که سراسر فتنه و آشوب است حکم بیدار کننده را دارد. شاید زمان زیادی را صرف لذت های متعددی کنید بدون آن که به وقت توجه کنید. هر روز و هر شب، شب نشینی ها، سـریـال ها و جشن ها، فلان شبکه، و فلان برنامه و زمان با شتاب می گذرد. اما قیامت چه زمانی برپا می شود؟ وقتی که فرشته ی مرگ بیاید و انسان را از خانه ی با شکوه او به خانه ی تاریکی به نام گور ببرد.

این سرانجام انسان است چه بخواهد چه نخواهد :

در گذشته درباره ی حلب برایتان صحبت می کردم. کسی که من نزد او بودم مرا به محله ای در شهباء برد. حقیقت این بود: محله، محله ی مالکی بود. ما در مقابل او آلونک هایی داشتیم. یک چیز وحشتناک دیدم. کاخی سفید به سبک معماری چینی به چشمم خورد. -داستان از دهه ی هفتاد است در هفتاد وپنج- این کاخ در سال هفتاد وپنج به سی وپنج میلیون دلار برآورد می شد. دلار در آن زمان سه لیره ی سوریه بود. درباره ی آن برای ما تعریف کردند. در آن از مرمر اونیکس به قیمت پنج میلیون استفاده شده بود. صاحب آن در چهل ودو سالگی مرده بود. او قد بلندی داشت. او را در گور گذاشتند. گور کوتاه تر از قد او بود. گورکن مجبور شد به سینه اش ضربه بزند تا به این شکل در گور جای بگیرد... این سرنوشت است.
دیشب درباره ی گورکنی صحبت کردند که می گفت: میت اندکی بلندتر بوده و وی با پای خود او را فشار داده و استخوان او را خرد کرده بود تا در قبر جا بگیرد. گوری که یا بستانی از باغ های بهشت خواهد بود و یا کوره ای از کوره های آتشین جهنم خواهد بود. گور صندوق اعمال است.

رمضان را غنیمت بشمارید:

و ما – هم چنان که در درس گذشته گفتیم- در ماه رمضان هستیم و شما فرصت طلایی در اختیار دارید: تا با حلول شوال یک صفحه ی تازه با خدا باز کنید.
تاجری را تصور کنید که هشتاد میلیون وام دارد و خانه اش مصادره شده ومغازه ی شما پلمپ شده باشد. اگر در این ماه کسی نزد شما بیاید و با رفتاری مودبانه ومحترمانه شما را از تمام این قرض ها و وام ها معاف کند و شما را آزاد کند، آیا قدر او را نمی دانید؟
اگر هشتاد میلیون وام داشته باشید و مغازه پلمپ شده و خانه ی شما مصادره شده باشد و سر وکار شما با دادگاه وتعزیرات وبازرگانی افتاده باشد و در این ماه کسی بیاید و محترمانه شما را از این موارد رهایی بخشد... .

((من صام رمضان إيماناً واحتساباً, غفر له ما تقدم من ذنبه, ومن قام رمضان إيماناً واحتساباً غفر له ما تقدم من ذنبه, ورجع من ذنوبه كيوم ولدته أمه, وصعد النبي المنبر فقال: آمين, ثم صعد المنبر فقال: آمين, ثم صعد المنبر فقال: آمين))
((هر کس ماه رمضان را بر اساس ايمان و اميد به اجر و پاداش خداوند روزه بگيرد گناهان پيشين او بخشيده می ‌شود. هر کس براساس ايمان و با اميد به اجر و پاداش آخرت شبهاي رمضان عبادت نمايد و نماز تراويح بخواند گناهان گذشته او آمرزيده می ‌شود ومانند روزی که از مادرش متولد شده از گناهان پاک می شود. پیامبر پای خویش روی پله ی اول منبر گذاشت و فرمود: آمین، سپس در پله ی دوم فرمود: آمین و از پله ی سوم نیز بالا رفت و فرمود: آمین)).

سه بار آمین نمود.......

دانلود متن

زبان های موجود

پنهان کردن تصویر